Grave of the Fireflies “สุสานหิ่งห้อย” จากเรื่องจริงสู่อนิเมชันสุดเศร้า

Grave of the Fireflies หรือ สุสานหิ่งห้อย

เป็นภาพยนตร์การ์ตูนแอนิเมชันสุดคลาสสิกของประเทศญี่ปุ่น ซึ่งเผยให้เห็นถึงโศกนาฏกรรมที่เกิดขึ้นจากสงครามโลกครั้งที่ 2 ออกฉายใน พ.ศ. 2531 โดยเนื้อเรื่องดัดแปลงจากเรื่องจริงของนักเขียนที่ชื่อว่า อะคิยูกิ โนซากะ ที่ได้สูญเสียคนในครอบครัวในสงครามโลกครั้งที่ 2 ช่วง พ.ศ. 2488 และน้องสาวเสียชีวิตจากโรคขาดสารอาหาร จุดประกายให้เขาเขียนเรื่องนี้ขึ้นมาเพื่อเล่าความโหดร้ายของสงครามโลกครั้งที่ 2

อะคิยูกิ โนซากะ (野坂 昭如, Nosaka Akiyuki) เกิดเมื่อวันที่ 10 ตุลาคม 2473 ที่เมืองคามะคุระ จังหวัดคานะงะวะ ประเทศญี่ปุ่น เขามีผลงานที่โดดเด่นคือ นิวยายเรื่อง สุสานหิ่งห้อย ที่ถูกนำมาทำเป็นหนังแอนิเมชัน โดยสตูดิโอจิบลิ กำกับโดยผู้กำกับ อิซาโอะ ทะคะฮาตะ หนังสือ สุสานหิ่งห้อย ได้ถูกแปลออกไปหลายภาษาทำให้โด่งดังไปทั่วโลก และเขาได้เสียชีวิตในวัย 85 ปี เมื่อวันที่ 9 ธันวาคม 2558

 

 

 

ภาพถ่าย “อะคิยูกิ โนซากะ แบกร่างน้องสาวที่ไร้วิญญาณ” โดยช่างภาพชาวอเมริกันที่ชื่อ Joe O’Donnell เป็นภาพที่สะเทือนใจยิ่ง โดย Joe O’Donnell ได้ให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับรูปนี้ว่า

“ผมเห็นเด็กชายอายุประมาณสิบขวบเดินผ่านมา เขาแบกทารกไว้บนหลัง ซึ่งในญี่ปุ่นสมัยนั้น เรามักจะเห็นเด็กๆ เล่นโดยมีน้องชายหรือน้องสาวเล็กๆ อยู่บนหลัง แต่เด็กชายคนนี้แตกต่างออกไปอย่างเห็นได้ชัด ผมเห็นว่าเขามาที่นี่ด้วยสายตาแข็งแกร่ง ไม่สวมรองเท้า ศีรษะเล็กๆ ของน้องสาวของเขา ถูกเอนไปด้านหลังราวกับว่าหลับสนิท เขายืนอยู่ตรงนั้นประมาณห้าหรือสิบนาที จากนั้นมีชายสวมหน้ากากสีขาวเดินเข้ามาหาเขาและเริ่มถอดเชือกที่รัดน้องสาวของเขาออกอย่างเงียบๆ นั้นทำให้ผมรู้เลยว่าน้องสาวของเขาได้เสียชีวิตแล้ว

ชายดังกล่าวได้อุ้มศพน้องสาว จัดวางมือและเท้าไว้บนกองไฟ เด็กชายยืนอยู่กับที่ประมาณ 5-10 นาที มองดูเปลวเพลิง เขากัดริมฝีปากล่างอย่างแรงจนเลือดไหลทำให้รู้เลยว่าเขาได้อดกลั้นเพื่อไม่ให้น้ำตาไหลออกมา เปลวเพลิงลุกโพลงเหมือนพระอาทิตย์กำลังจะตกดิน ไม่นานเขาหันหลังกลับและเดินจากไปอย่างเงียบๆ”

 

 

เรื่องย่อ

สุสานหิ่งห้อย กล่าวถึงช่วงยุคสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เมืองโกเบ ประเทศญี่ปุ่น ซึ่งในเรื่องเล่าถึงสองพี่น้อง โดยมีพี่ชายชื่อว่า เซตะ อายุ 14 ปี และ เซซึโกะ ผู้เป็นน้องสาวอายุ 4 ขวบ ทั้งสองกำลังขนเสบียงลงหลุมเพื่อรอจนกว่าสงครามสงบ

เซตะบอกให้แม่ของเขาไปที่หลุมหลบภัยก่อน เพราะแม่ของเขาเป็นโรคหัวใจ แต่ขณะนั้นเครื่องบินของทหารอเมริกาทิ้งระเบิดลงมา ทำให้เซตะและเซซึโกะพลัดหลงกับแม่ เซตะต้องพาน้องสาวไปหลบภัยอยู่หลังเนินถนนสูงเป็นกำแพงหินริมทะเล ภายหลังพวกเขาพบว่าบ้านของพวกเขาถูกไฟไหม้หมดทั้งหลัง และรอบๆ บริเวณนั้นถูกทำลายทั้งหมดเมื่อมีการทิ้งระเบิดครั้งที่รุนแรงกว่าที่ผ่านมา ทำให้แม่ของเซตะเสียชีวิตจากสงครามนี้ เซตะจำต้องปิดบังเรื่องการตายของแม่จากน้องสาว และพาเซซึโกะออกเดินทางไปอาศัยอยู่กับครอบครัวของป้า โดยมีเพียงผ้าของแม่และสมบัติไม่กี่ชิ้นติดตัว 

 

 

จากนั้นทั้งสองได้ถูกรับไปเลี้ยงโดยป้าของพวกเขา แต่ก็ไม่สามารถทนอยู่กับนิสัยของป้าได้ เพราะโดนเอารัดเอาเปรียบ อีกทั้งพวกเขาก็ไม่ได้ทำงานเพื่อหาเลี้ยงตัวเอง พวกเขาจึงตัดสินใจย้ายไปอยู่ที่เหมืองแร่เก่าๆ

เมื่อเวลาผ่านไปอาหารที่ประทังชีวิตก็เริ่มหมดลงเรื่อยๆ เซซึโกะเกิดภาวะขาดสารอาหารอย่างหนักจนเสียชีวิตลงในเวลาต่อมา เมื่อเซตะทราบว่าน้องสาวเสียชีวิตก็ตรงดิ่งไปหาน้องสาว จากนั้นก็กอดและอุ้มร่างไร้วิญญาณของเซซึโกะเพื่อนำไปเผาบนกองไฟ ท้ายที่สุดก็เสียชีวิตตามน้องสาวไปในเวลาต่อมา ด้วยภาวะขาดสารอาหารเช่นเดียวกันกับน้องสาว

อะคิยูกิ โนซากะได้เขียนเปรียบเทียบชีวิตของเด็กๆ ในช่วงสงครามกับหิ่งห้อย เพราะหิ่งห้อยเป็นสัตว์ที่ตายง่าย เมื่อไรที่หิ่งห้อยตาย แสงสว่างก็ได้ดับลง เสมือนความหวังของเด็กๆ ได้ดับลงไปเช่นกัน

 

 

“สุสานหิ่งห้อย”ถือเป็นภาพยนตร์ที่เป็นตำนานอีกเรื่องของโลกที่เล่าเหตุการณ์ความโหดร้ายและการสูญเสียที่เกิดขึ้นในช่วงสงคราม ทำให้ผู้ที่รับชมได้ก่อเกิดคำถามขึ้นมากมายว่า สงครามสร้างประโยชน์อะไรบ้าง นอกจากเกิดความสูญเสียแก่ผู้บริสุทธิ์ที่เป็นแม้กระทั่งเด็ก ผู้ป่วย และผู้สูงอายุ ที่ไม่มีแม้แต่แรงสู้และโอกาสหนีจากสงคราม

 

ตัวละคร 

เซตะ โยโกกาวา

เด็กหนุ่มอายุ 14 ปี ลูกชายคนโตของนายพลทหารเรือ และมีน้องสาวหนึ่งคนชื่อ เซซึโกะ อาศัยอยู่ในเมืองโกเบ ประเทศญี่ปุ่น ก่อนที่ไฟงครามจะพรากทุกชีวิตในครอบครัวไปจากเขา รวมถึงชีวิตของตัวเขาเองด้วย

 

 

เซซึโกะ โยโกกาวา

น้องสาวของเซตะ วัย 4 ขวบ เป็นเด็กเลี้ยงง่ายและมองโลกในแง่ดี ชอบกินลูกอมเป็นอย่างมาก และมักตามติดพี่ชายของเธอเสมอ

 

 

ป้าของเซตะและเซซึโกะ

ป้าของเซตะและเซซึโกะ อาศัยอยุ่กับสามีและลูกอีกสองคน ซึ่งเซตะและเซซึโกะเคยเขาไปขอพักอาศัยกับเธอภายหลังจากแม่ของพวกเขาเสียชีวิต

 

 

สุสานหิ่งห้อย ยังคงได้รับการกล่าวถึงอยู่เสมอ

“สุสานหิ่งห้อย” (Grave of the Fireflies) เป็นภาพยนตร์แอนิเมชั่นแนวดราม่า และเลิฟสตอรี่ของญี่ปุ่นที่ออกฉายครั้งแรกในปี 1988 โดย Studio Ghibli กำกับโดย อิซาโอะ ทาคาฮาตะ เนื้อหาเน้นไปที่เรื่องราวของเด็กหนุ่มและน้องสาวหลังจากการระบาดของระบาดวิภัติสงครามโลกครั้งที่สองในญี่ปุ่น ซึ่งเป็นเรื่องราวที่มีความเศร้าสร้างแรงกระตุ้นทางอารมณ์เป็นพิเศษ.

เรื่องราวเล่าถึงชีวิตของ “ซีตะโกะ” และน้องสาว “สายชะโงค” ที่ต้องเผชิญกับสงครามและความขาดแคลนทุกชนิด พวกเขาต้องหาทานเองและต่อสู้เพื่อรอดพ้นอันตรายในสภาพที่ยากลำบาก ภาพยนตร์นี้จะพาผู้ชมเข้าสู่ประสบการณ์ความหนักแน่นของความเศร้าโศกที่เกิดขึ้นจากสงครามและความล้มเหลวของความคาดหวัง.

เนื้อหาของ “สุสานหิ่งห้อย” ทำให้ผู้ชมต้องเข้าใจถึงความลึกลับและความอ่อนไหวของชีวิตมนุษย์ในช่วงสงคราม และการแสดงแบบอนิเมชั่นที่สร้างความสมจริงและรู้สึกถึงความทุกข์ของตัวละคร ได้สร้างความกระหายใจและเร้าใจให้กับผู้ชมอย่างเต็มที่ ซึ่งทำให้ภาพยนตร์นี้เป็นหนึ่งในผลงานที่โด่งดังและยอดเยี่ยมของภาพยนตร์แอนิเมชั่นโดยทั่วไป.

 

 

เรื่องจริงของสุสานหิ่งห้อย

ในเรื่องสุสานหิ่งห้อยนั้น จะเปรียบหิ่งห้อยที่มีชีวิตอยู่ได้ไม่กี่วัน เหมือนกับชีวิตเด็กๆที่อดอยากไม่มีกิน เนื่องจากผลจากการกระทำของสิ่งใดก็ตาม และยังเปรียบแสงของหิ่งห้อยเหมือนความหวังอันริบหรี่ของเด็กๆที่สุดท้ายความหวังอันนั้นก็ดับไปพร้อมก็แสงสว่างของหิ่งห้อยยามเมื่อมันเสียชีวิตลงเเละเมื่อไม่นานมานี้ในหลายๆแหล่งมีการเปิดเผยภาพที่มาของเเรงบันดาลใจในการสร้างภาพยนตร์เรื่องสุสานหิ่งห้อย ภาพนี้ถูกถ่ายโดยช่างภาพชาวอเมริกัน “Joe O’Donnell” ในเมืองนางาซากิ ปี 1945 เขาให้สัมภาษณ์กับสื่อหลายๆเเขนงในภายหลังว่า .. “ผมเห็นเด็กชายคนหนึ่งอายุ ประมาณ 10 ขวบ แบกเด็กน้อยไว้ที่หลังของเขาตลอดเวลา แต่ก็ไม่ได้คิดอะไร เพราะว่าในประเทศญี่ปุ่น เรามักจะเห็นเด็กที่มีน้องชาย น้องสาว แบกน้องไว้ที่หลังตัวเองเป็นปกติอยู่แล้วแต่เด็กคนนี้ เห็นได้ชัดว่า มีอะไรบางอย่างที่แตกต่างจากเด็กคนอื่นๆ เหมือนเค้ามายืนอยู่ตรงนี้ด้วยเหตุผลที่ซีเรียส มีสีหน้าเคร่งเครียด และไม่ได้สวมรองเท้า ส่วนเด็กน้อยที่อยู่บนหลัง หงายศีรษะขึ้น ราวกับคนที่เพิ่งจะหงายหลับไปด้วยความเร็ว”

 

 

“เด็กชายคนนี้ยืนอยู่ตรงนั้น นานประมาณ 5 -10 นาทีเห็นจะได้ก็มีชายสวมหน้ากากปิดปากสีขาว เขาไม่พูดจาอะไร เดินอ้อมไปที่เด็กแล้วอุ้มเด็กที่หลังเด็กชายออกมา นั่นแหละผมถึงรู้ว่า เด็กทารกที่เห็นนั้นได้ตายไปแล้ว จากนั้นผู้ชายก็เอาร่างของเด็กทารกคนนั้นวางบนกองไฟ”

“เด็กชายก็ยังคงยืนดูเปลงไฟอยู่ตรงนั้น ไม่ไปไหน ผมดูที่หน้าเขาเห็นเขากัดริมฝีปากล่างอย่างแรงจนเลือดไหล จนกระทั่วเปลวไฟมอดลงดวงอาทิตย์ก็กำลังจะตกดินแล้วเช่นกัน เด็กชายมองหันไปรอบๆตัว แล้วก็เดินออกไปอย่างเงียบๆ .. ”

**ภาพนี้มาจากหนังสือ อัตชีวประวัติ อะคิยูกิ โนซากะ กับร่างน้องสาวของเขา ถ่ายโดยช่างภาพ สงครามชาวต่างชาติที่พบเจอ อะคิยูกะ กับน้องสาวในขณะนั้น ภาพนี้ได้ถูกตีพิมพ์ไปทั่วโลกและได้มีการส่งมอบภาพนี้แก่ อะคิยูกะภายหลัง